نفوذ؛ بازخوانی "بالا رفتن از دیوار سفارت انگلستان در آذر ماه سال 1390"

نفوذ

بازخوانی "بالا رفتن از دیوار سفارت انگلستان در آذر ماه سال 1390"
 

قسمت اول
از آشوب هایِ تاتنهام در قلب لندن تا دیوار نوردی در خیابان فردوسی تهران

هشتم آذر ماه سالروز حمله عده ای به سفارت بریتانیا در تهران است. واقعه ای که فصل جدیدی از توازن قوا در کشور را آغاز کرد. در این مقاله ی کوتاه به بررسی علل، فرایند و برخی نتایج  این حمله خواهیم پرداخت.

شاید بسیاری از دوستان وقایع سال 90 و وزن کشی های سیاسی آن سال ها و وقایع بین الملی را به خاطر نداشته باشند. پس لازم است هر چند کوتاه اشاراتی به فضای آن روزها داشته باشیم.
سال 2011 برای بریتانیا سال بسیار بدی بود. وجهه انگلستان که خود را ابر قدرت بلامنازعه "نرم" دنیا می دانست به دنبال شورش های ماه اوت و سرکوب متعاقب آن به شدت آسیب دیده بود. در اواسط تابستان آن سال قتل یک سیاه پوست در مرکز شهر لندن توسط پلیس باعث شد در طول یک هفته این شهر به میدان جنگ تبدیل شود و بر اساس آمار رسمی حدود 10 نفر توسط پلیس کشته و بیش از 700 نفر بازداشت شوند. این اعتراضات پس از شورش تاتنهام به دیگر نقاط بریتانیا هم سرایت کرد و با آمیخته شدن با جنبش ضد امپریالیستی تسخیر وال استریت، شهر های انگلستان را به آشوب کشید. اتفاقی که حداقل در سه دهه اخیر انگلستان بی سابقه بود.

دانشجویان، روشنفکران، چپ ها و مردمی که از بیکاری، نژاد پرستی و فاصله طبقاتی 273 برابری دهک های پایین و بالای جامعه بریتانیا به ستوه آمده بودند هر روز خیابان ها و میادین شهرها را اشغال می کردند و با به آتش کشیدن و یا تخریب نماد های امپریالیسم و لیبرال دمکراسی خواهان تجدید نظر در نظام سرمایه داری حاکم بر کشورشان می شدند. خلاصه کلام اوضاع برای روباه پیر به هیچ  عنوان خوب پیش نمی رفت. کشوری که قرار بود در سال 2012 المپیک لندن را بر گذار کند تا نمایشی پر شکوه از قدرت نرمش را در برابر دید جهانیان اجرا نماید، دچار آن چنان آشوبی شده بود که به همین بهانه در معرض از دست دادن میزبانی المپیک قرار گرفت.

 

قسمت دوم
در هاگوارد کمک همیشه از راه می رسد اگر آن را بخواهید.

مجموعه کتاب های هری پاتر که توسط جی. کی رولینگ نویسنده بریتانیایی نوشته شده بود، را بسیاری در جهان و کشور خودمان خوانده اند. این کتاب، شخصیتی به نام دامبلدور دارد که استاد اعظم و مدیر مدرسه "آموزش علوم و فنون جادوگری هاگوارد" است. او جمله معروفی دارد که در چند جای کتاب عنوان می شود. دامبلدور به هری پاتر می گوید: " در هاگوارد کمک همیشه از راه می رسد، اگر آن را بخواهید. سال 2011 بریتانیا واقعا به کمک نیاز داشت و این کمک از راه رسید. اما نه از آن سوی آتلانتیک توسط هم پیمان ابر قدرتش. کمک اینبار از تهران رسید جایی که عده ای با صورت های پوشیده در هشتم آذر ماه سال نود از دیوار سفارت انگلیس بالا رفتند و به تخریب اموال کنسولی آن مشغول شدند و تصاویرش را به همه جهان مخابره کردند.

روز هشتم آذر ماه 1390  در تهران اتفاقی افتاد که خوراک رسانه ای  و خبر اصلی رسانه های دنیا شد. پس از ماه های متمادی که اصلی ترین خبر فضای رسانه ها جنبش ضد سرمایه داری "تسخیر وال استریت" بود، به یکباره ورق برگشت و پوشش اخبارِ راهپیمایی های  ده ها هزار نفری که در آمریکا و به خصوص انگلستان اتفاق می افتاد جای خود را به "لایو" هایی داد که با کارگردانی سفیر "بریتانیای کبیر" از تهران به سراسر جهان مخابره می شد. آذر ماه آن سال با ماه محرم هم زمان شده بود. در روز سوم ماه محرم برخی هیات های عزاداری که هویتشان هیچ گاه رسانه ای نشد به همراه  برخی دیگر که خود را دانشجو و بسیجی معرفی می کردند بالای دیوار سفارت انگلیس در خیابان فردوسی رفتند، عده ای از آن ها با صورت های پوشیده به درون ساختمان سفارت ریختند و با کوکتل مولتف و سنگ  و چوب به تخریب اتاق ها و دارایی های سفارت پرداختند، عکس ملکه بریتانیا را پایین کشیدند و پرچم ایران را بر سر در سفارت نصب کردند، برخی تصاویر از سرقت برخی دارایی ها حکایت می کرد. این حمله آغازی بر پایان روابط دیپلماتیک میان دولت های ایران و انگلیس در دولت احمدی نژاد بود. البته شایان ذکر است که دو روز قبل از این حمله مجلس شورای اسلامی به ریاست "علی لاریجانی" و محوریت "علا الدین بروجردی" رئیس وقت کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی طرح تقلیل روابط با بریتانیا را تصویب کرده بود.
 محمود احمدی نژاد رئیس جمهور وقت  و وزارت امور خارجه اش حمله به سفارتخانه را محکوم کردند. اما رئیس مجلس "علی لاریجانی"  پس از تسخیر سفارت انگلستان گفت: " روز گذشته عده​ای از دانشجویان که از رفتار انگلیس به خشم آمده بودند در مقابل سفارت تجمع کرده و برخی نیز به آن وارد شدند. این خشم به دلیل چندین دهه ظلم انگلیس به ملت ایران بود." این جمله و بقیه سخنرانی لاریجانی به حمایت او از این اقدام تعبیر شد. در گمانه زنی هایی هم که در فضای سیاسی شکل می گرفت هدایت و مدیریت پشت صحنه این اقدام را به شهردار وقت تهران نیز انتساب می دادند. کار، کار هر کسی بود علاوه بر آسیب غیر قابل جبرانی که به دیپلماسی کشور زد و جایگاه حقوقی و روانی ما در مناسبات بین الملل را از طلبکار به بدهکار بریتانیا تبدیل کرد، یک میلیون و سیصد هزار پوند نیز بابت پرداخت تاوان "تخریب ها و دزدی" به اربابان چشم آبی خسارت به بیت المال وارد نمود. اما از سوی دیگر این حکومت محافظ کار انگلیس بود که با استفاده از فرصت و مانور تبلیغاتی بر روی این حادثه، توانست فضای رسانه ای داخل انگلستان را به نفع خود مصادره کند و هم در عرصه جهانی از قالب بدهکار همیشگی به ملت ایران خارج شده و  خود را طلبکار این "توحش" معرفی نماید.

ادامه دارد...

ادامه دارد...